Het verhaal van Jake Bugg leest als een jongensboek: een knul van zeventien uit een voorstadje van Nottingham krijgt een afwijzing van Glastonbudget, wordt een dag later telefonisch uitgenodigd voor de real deal Glastonbury, speelt daar de sterren van de hemel en tekent niet veel later een contract voor vier platen bij Mercury, waarvan de eerste meteen bovenaan de Britse Albums Chart prijkt. Wie is deze chap die op de hoes van zijn debuut zo brutaal de camera in kijkt?
Tussen de release van zijn debuut en zijn vertrek naar de VS voor een tour met Noel Gallagher, zou OOR Jake Bugg spreken in Amsterdam. Maar dat feest ging niet door: zijn paspoort lag nog bij de Amerikaanse ambassade, waardoor een tripje naar Nederland er niet in zat. Dan maar bellen met de achttienjarige singer-songwriter die dit jaar vrij plotseling maar duidelijk zichtbaar op de muzikale talentenradar verscheen.
Het was een memorabele week voor Jake Edwin Kennedy, die opgroeide in het dorp Clifton, waar hij nog steeds woont en tot een paar jaar geleden geregeld door de straten zwierf met een voetbal. Hoewel zijn vader verpleger is en zijn moeder in de sales werkt, lag de muziek voor het oprapen in huize Kennedy. Toen een oom hem eenmaal een akoestische gitaar cadeau had gedaan en The Beatles, Bob Dylan en Jimi Hendrix in zijn leven kwamen, was het hek van de dam. ‘De gedachte dat ik ooit bovenaan in de midweekse charts zou staan is nooit bij me opgekomen’, zegt Bugg niet zonder trots. ‘Momenteel probeer ik dat te verwerken. Ik moet zeggen dat het tot nu toen een hele toffe week voor mij is.’
Via Twitter lieten onder andere Ed Sheeran en Example weten onder de indruk te zijn. ‘Album is superb. Check it out people. Talented little fucker he is’, aldus laatstgenoemde. De op en top Engels ogende Bugg ontving al eerder steun uit welkome hoek: onder meer Chris Martin, Donovan, Tim Burgess en Lily Allen verklaarden zich fan. En Noel Gallagher dus, die hem ongezien uitnodigde om zijn voorprogramma te verzorgen. Bugg zal dertien keer spelen voor aanvang van Gallaghers dubbeloptredens met Snow Patrol in de VS en Canada. ‘Ik denk niet dat er een betere support tour denkbaar is’, aldus Bugg. ‘Waarschijnlijk wordt dit mijn laatste, en om dat dan deze te laten zijn is geweldig. Als het aan mij ligt doe ik hierna alleen nog maar headlineshows, maar je weet natuurlijk nooit wat er op je pad komt.’
Bugg zal de klus aan de andere kant van de oceaan in zijn eentje moeten klaren. Daar ziet hij overigens helemaal niet tegenop. ‘Ik vind het eigenlijk wel prettig: alleen ik en mijn gitaar. Dat is hoe ik het vroeger deed en hoe ik het nu nog steeds weleens doe. Het is goed om dat en spelen met een band af te wisselen.’ Nog maar een paar jaar geleden speelde Bugg zijn allereerste shows, in Nottingham. Al is ‘shows’ een wat groot woord: het waren optredentjes in kleine zalen en bars. ‘Ik was vijftien of zestien en probeerde overal mijn gezicht te laten zien’, vertelt hij. ‘Spelen voor een publiek heeft me geholpen me verder te ontwikkelen als artiest. Nottingham is op muziekgebied flink vooruit gegaan de laatste jaren, hoewel er naar mijn mening nog wel wat zalen bij mogen komen. Ik hoop echt dat ze niet te zelfvoldaan raken nu het relatief goed gaat, en dat ze blijven werken aan verbetering.’ Verhuizen naar Londen, waarvandaan hij belt, is voorlopig nog niet aan de orde. ‘Nottingham ligt op maar twee uur rijden, dus is het logisch dat ik daar blijf wonen.’ De geschiedenis wijst echter uit dat de kans zeer groot is dat een Engelse muzikant vroeg of laat in de hoofdstad terechtkomt. ‘Misschien wel, misschien ook niet’, zegt Bugg zacht. ‘We zullen zien.’
Hoe is het mogelijk dat een singer-songwriter die in 2011 nog voor een handvol mensen stond te spelen in bars in Nottingham, een goed jaar later met een chart topping debuutalbum onder zijn arm het vliegtuig in stapt om te gaan toeren met Noel Gallagher en Snow Patrol? Het verhaal is eigenlijk te mooi om waar te zijn. Sinds 2005 vindt elk jaar het festival Glastonbudget plaats in Leicestershire. Een paar duizend muziekliefhebbers komen naar Turnpost Farm om tributebands en nieuw talent aan het werk te zien. Jake Bugg was een van de auditanten die per e-mail te horen kreeg dat hij, helaas, niet werd uitgenodigd om te komen spelen. De volgende dag ging zijn telefoon. Bugg: ‘Het was iemand van Glastonbury. Of ik daar wilde komen optreden.’ Op zondag 30 juni om zes uur ’s avonds maakte hij zijn opwachting op het Introducing-podium van de BBC, onder het toeziend oog van enkele nieuwsgierige labelvertegenwoordigers.
Bugg wist toen nog niet wat hij nu wel weet: dat optreden heeft zijn leven een beslissende wending gegeven. ‘Het was een hele warme dag’, herinnert hij zich. ‘Er was niet heel veel publiek, want tegelijkertijd trad Beyoncé op. Om daar te staan en er later beelden van terug te zien gaf me een onbeschrijfelijk gevoel. Na die show had mijn manager verschillende gesprekken met geïnteresseerde labels. Mercury kwam naar een oefensessie en bood me gelijk een deal aan.’
Bugg tekende een contract voor vier albums en werd door Mercury in contact gebracht met verschillende mensen, waaronder Iain Archer (‘een coole gast’), Matt Prime en Crispin Hunt. Hij suggereert dat het niet met iedereen even fijn werken was door te zeggen dat ‘je veel leert, ook al kun je niet goed met iemand opschieten’, maar gaat daar verder niet op in. Archer, die meeschreef aan enkele songs op Snow Patrol’s Final Straw, staat vermeld als co-auteur van liefst acht van de veertien nummers. Prime en Hunt droegen alleen hun steentje bij aan respectievelijk Simple As This en Broken. Archers rol beperkte zich volgens Bugg tot bijsturen. ‘Hij zei niet: ‘Laten we een liedje gaan schrijven.’ Het enige wat hij deed was me in de juiste richting dirigeren. Ik heb veel van hem geleerd. Hij doet dit al heel lang en weet hoe het werkt.’
Toen Bugg een gitaar van zijn oom kreeg en de basisakkoorden onder de knie probeerde te krijgen was hij twaalf. Twee jaar later kwamen de eigen liedjes, na het horen van onder meer Vincent van Don McLean (de Nederlandse link in dit verhaal: het nummer gaat over Van Gogh). ‘Alle muzikanten die ik destijds bewonderde schreven hun eigen nummers’, licht Bugg toe. ‘Dat zette me ertoe aan om het zelf ook eens te proberen. Het oudste liedje op de plaat is Someplace, dat ik schreef toen ik vijftien was.’
Op zijn debuut presenteert Bugg zich in zijn teksten als een vroegwijze roker die weet van het straatleven en niet onbekend is met drank en pillen. Het is kortom een jongen die goed heeft geluisterd en gekeken naar zijn voorbeelden, van Dylan tot Alex Turner, en zijn teksten en uiterlijk daarop heeft aanpast. Beschrijven wat het is dat hem aantrekt in de teksten van zijn favoriete singer-songwriters – hij noemt in dit verband ook Leonard Cohen – vindt Bugg lastig. Het is tekenend dat hij de eerste zin van Trouble Town noemt als hem wordt gevraagd op welke eigen tekst hij in het bijzonder trots is. Die luidt namelijk: ‘Stuck in speed bump city / Where the only thing that’s pretty / Is the thought of getting out.’ Veelzeggend, omdat deze woorden representatief lijken te zijn voor het soort artiest dat Jake Bugg wil zijn: een gewone jongen uit het arbeidersmilieu die de kleinburgerlijkheid wil ontvluchten. Hoor hem ook in Lightning Bolt: ‘Everyone I see just walks the walk / With gritted teeth / But I just stand by / And I wait my time’.
Tegelijkertijd toont Bugg zich in veel liedjes de zachtaardige romanticus die uitgebreid treurt om het vertrek van een geliefde. Hij trekt alle registers open om zijn verdriet in woorden te vatten. ‘Ik ben een paar keer gekwetst geweest’, zegt de Brit desgevraagd. ‘De pijn gaat vanzelf over. Ik schrijf er een liedje over en laat het achter me. Op die manier zet ik een beroerde situatie om in iets positiefs.’
Nieuwe nummers schrijven blijkt door alle recente ontwikkelingen lastig. De focus ligt op het toeren en dat moet ook wel: het komende half jaar zal Bugg niet veel anders doen. Na zijn avontuur met Noel Gallager en Snow Patrol en verschillende shows in Europa – zo is hij op 25 november van de partij op het Songbird Festival in Rotterdam – staat in februari een headlinetour door de UK gepland, gevolgd door een Europese tour in maart en, waarschijnlijk, een Amerikaanse in april. En een nieuwe plaat? ‘Hopelijk snel daarna.’