12 juli 2017

Heethoofden op het heilige gras van Wimbledon

Op Wimbledon verdedigt het Schotse heefhoofd Andy Murray zijn titel. Hij staat in een lange traditie van gedenkwaardige schreeuwlelijken, klaagkoning John McEnroe voorop. „You cannot be serious!”

YouTube is een goudmijn voor liefhebbers van zeurende en zeikende tennissers. De onbetwiste klaagkoning is John McEnroe, die tussen 1979 en 1984 al scheldend en tierend zeven grandslamtitels bij elkaar sloeg. Zijn woedeaanval in de eerste ronde van Wimbledon 1981 werd legendarisch. Als de umpire zegt dat de bal uit is, loopt McEnroe eerst pratend maar al snel schreeuwend zijn kant op. „You can’t be serious man, you cannot be serious!” Het publiek hapt naar adem en valt de scheids met applaus bij als hij McEnroe een strafpunt geeft. Het weerhoudt de dan 23-jarige Amerikaan er niet van om in de finale Björn Borg te verslaan en zo zijn eerste Wimbledon-titel te winnen. Dat de levende legende behalve een boze ook een humoristische man is, bewijst hij in 2002 met de titel van zijn autobiografie: You Cannot Be Serious.

SHUT UP!

De Wimbledon-geschiedenis puilt uit van de knotsgekke momenten met heethoofden à la McEnroe. Zijn landgenoot Jeff Tarango gaat in 1995 compleet uit zijn plaat. Hij heeft net „Oh, shut up!” geschreeuwd tegen iemand in het publiek en krijgt daarvoor een officiële waarschuwing van de umpire. Die noemt hij vervolgens „corrupt”, wat hem op een strafpunt komt te staan. Tarango smijt kokend van woede een bal weg, pakt zijn tas en beent de baan af – een primeur in de Wimbledon-geschiedenis. De al even woedende mevrouw Tarango zoekt de scheids na de wedstrijd op, vertelt hem de waarheid en slaat hem – pats! – in zijn gezicht. Twee keer. Logisch, vindt Jeff na afloop: „Vrouwen zijn emotioneel.”

McEnroe is niet Tarango’s enige slechte voorbeeld uit eigen land. ‘Big Mac’ had in zijn hoogtijdagen concurrentie van de al even opvliegende Jimmy Connors, met wie hij in 1982 verwikkeld was in een hevige strijd om de nummer één-positie. Op een toernooi in Chicago gaat het bijna mis. McEnroe valt zijn rivaal verbaal aan, waarna Connors over het net klimt en officials een vuistgevecht ternauwernood weten te voorkomen. Een paar maanden later krijgt Connors zijn ultieme wraak door McEnroe in een epische finale te onttronen als Wimbledon-kampioen.

10.000 DOLLAR BOETE

De twee charismatische kemphanen zetten zo een trend die tot op de dag van vandaag navolging vindt. Vorig jaar nog werd de immer driftige Viktor Troicki helemaal gek op het Londense gras. Hij schreeuwt het uit van ongeloof als de opslag van zijn tegenstander in wordt gegeven en scheldt na de verloren wedstrijd „de slechtste umpire ooit” de huid vol. „Weet je wat je hebt gedaan?” zegt hij meerdere keren. „Je bent verschrikkelijk!” Hij is zo buiten zinnen dat de scheids de beveiliging roept. De straf voor de Serviër is niet mals: een boete van 10.000 dollar vanwege onsportief gedrag. Serena Williams krijgt die dag eenzelfde rekening gepresenteerd. Na het verliezen van een set probeert ze eerst Centre Court om te ploegen, om haar gehavende racket vervolgens met een rotvaart in de schoot van een cameraman te slingeren.

In de categorie fysiek geweld gaat David Nalbandian in 2012 over de grens. Na een verloren punt op het grastoernooi van Queens trapt hij nietsontziend een lijnrechter tegen zijn schenen. Een actie van de 18-jarige Denis Shapovalov, regerend jeugdkampioen op Wimbledon, is al even misselijkmakend. Tijdens een Davis Cup-partij in februari slaat hij loeihard een bal in het gezicht van de scheidsrechter. Ondanks alle excuses wordt de geschrokken tiener meteen gediskwalificeerd.

BLOEDEND VOORHOOFD

Gelukkig voor de mensen op en om het veld hebben tennissers het minstens zo vaak op zichzelf en hun materiaal voorzien. Marat Safin hielp naar eigen zeggen meer dan 1.000 rackets om zeep, Mikhail Youzhny sloeg zichzelf in 2008 uit frustratie een bloedend voorhoofd en het 22-jarige enfant terrible Nick Kyrgios is een expert in passief-agressief ‘tanken’, het opzettelijk verliezen van punten. Op Wimbledon 2015 deed hij het tegen Richard Gasquet vanwege onenigheid met de scheids en vorig jaar herhaalde hij het ‘kunstje’ in Shanghai tegen Alexander Zverev. De hulp kwam uit onverwachte hoek: uitgerekend driftkikker Jimmy Connors bood de in diens ogen „middelmatige” Kyrgios zijn diensten aan via Twitter: „Als je de beste wil zijn, kom naar mij.”

Een lesje woedebeheersing kan de jonge Australiër zeker gebruiken: op Roland Garros sloeg hij zijn raket nog stuk op een onschuldige waterkoeler. Ook de absolute tenniselite liet zich in Parijs van zijn slechtste kant zien. Andy Murray, Novak Djokovic én Rafael Nadal werden op hun vingers getikt voor te lang treuzelen, waarna ze alle drie de verbale confrontatie zochten. Djokovic deed zelfs alsof hij een bal naar de umpire wilde slaan. Natuurlijk, het is kinderspel vergeleken bij de tirades van McEnroe, maar vast staat dat het wel eens een hele hete editie van ‘s werelds beroemdste grastoernooi kan gaan worden.