30 maart 2017

Het rekenmodel van Ed Sheeran

Ed Sheeran ligt op zijn vijfentwintigste verjaardag in de Blue Lagoon. Hij is direct na de Grammy’s – twee keer winst voor Thinking Out Loud – met een privéjet van LA naar IJsland gevlogen om zijn sabbatical af te trappen. Dat werd hoog tijd: sinds hij bijna tien jaar daarvoor in z’n eentje naar Londen verhuisde om het te gaan maken als singer-songwriter, haalde Ed nauwelijks adem. In een onwaarschijnlijk tempo en volledig op eigen kracht groeide ‘ginger Jesus’ uit van fenomeen in Framlingham tot wereldwijde popsensatie met een wassenbeeld in Madame Tussauds. Voorlopig hoogtepunt van de Sheeran-hysterie: drie uitverkochte soloshows op de heilige grond van Wembley in juli 2015. Hoe heeft het zover kunnen komen en wat zijn Eds ambities met derde album ÷?

+: DE SOM DER DELEN

‘I won’t stop till my name’s in lights, at stadium heights with Damien Rice’ – uit You Need Me, I Don’t Need You

Ed Sheeran, geboren op 17 februari 1991, groeit op in een kunstminnend gezin. In de auto van en naar Londen klinken steeds dezelfde platen: Dylans The Times They Are A-Changin’, Joni Mitchells Blue en Claptons Unplugged. Als de elfjarige Ed laatstgenoemde op televisie Layla ziet spelen tijdens het gouden jubileumconcert voor koningin Elizabeth, weet hij niet hoe snel hij zich de van zijn oom gekregen gitaar eigen moet maken. Zeven uur per dag besteedt hij aan zijn nieuwe obsessie, voor vrienden is geen tijd. Ed ontpopt zich in zijn vroege tienerjaren tot een muzikale veelvraat. Eminem en Jay-Z maken net zoveel indruk als Dylan en Damien Rice. Voor hem komen hiphop en folk op hetzelfde neer: verhalen vertellen. Het is de beat die het verschil maakt.

Hoewel Green Day in Wembley Eds eerste live-ervaring is, zal een concert van Rice in Dublin veel diepere sporen nalaten. Zijn idool overtuigt hem ervan dat één man met een gitaar het hele publiek, hoe groot ook, in zijn greep kan houden. Na afloop tekent Rice backstage een schets van Ed met een vliegtuigje boven zijn hoofd – nu in inkt vereeuwigd op zijn linkeronderarm – en die nacht schrijft hij zijn eerste zes liedjes. Tijdens schoolconcerten maakt Layla al snel plaats voor eigen werk. De verbaasde gezichten spreken boekdelen. Ed is zich dan al bewust van zijn talent en heeft door dat vuurrood haar en een schattig voorkomen in zijn voordeel kunnen werken.

School lijdt onder zijn bewijsdrang. John en Imogen zien in dat hun jongste zoon niet te houden is en onderhandelen met zijn leraren over een versoepeld lesrooster. Ook laten ze hem in zijn eentje naar de VS vliegen om gitaarpionier Preston Reed te ontmoeten. Diens percussieve speelstijl en het concept van een one-man band fascineren Ed mateloos. Thuis in Framlingham begint hij demo’s op te nemen en elke maand staat er ergens in Suffolk wel een gig gepland die hij aankondigt op zijn MySpace-pagina. Het zaadje voor zijn latere internetfaam is geplant.

Oasis zou zich niet hebben geschaamd voor Moody Ballad Of Ed van The Orange Room, te vinden op YouTube. Ed was nog net geen 14 toen hij in 2005 zijn eerste EP uitbracht in eigen beheer, maar schreef het nummer al in 2002. Het ongepolijste talent klinkt door in elke noot en toch laat Sheeran zich rond deze tijd verleiden tot een kortstondige carrière als acteur. Zijn auditie voor de muzikale tv-serie Britannia High – een soort Britse Glee avant la lettre – loopt echter uit op een mislukking, waarna hij besluit om zich dan maar weer volledig op het zingen te storten. Rond deze tijd ontmoet hij twee mannen die tot op de dag van vandaag zijn muziek en liveshow beïnvloeden: Nizlopi-zanger Luke Concannon en de Ierse singer-songwriter Gary Dunne. Van de eerste kijkt hij als roadie zangtechniek en publieksinteractie af, de tweede leert hem hoe een loop pedal werkt. Voor zijn zestiende verjaardag organiseert Ed bij zijn ouders thuis een gig om Dunne van dichtbij met het ding in de weer te zien. De volgende dag koopt hij er zelf een.

Het is tijd voor de volgende stap: Londen. Binnen no time wordt Ed een bekend gezicht in het circuit. Bars betalen hem meestal in bier, de cd-verkoop vanuit zijn backpack na afloop van gigs zorgt voor zakgeld. Zijn kamer boven een pub ruilt hij al snel in voor banken van vrienden. Ed heeft maar één doel: zoveel mogelijk optreden, of het nou voor singer-songwriter-, dance- of reggaepubliek is. Zelfs als hij voor vijf man speelt of genadeloos afgaat, onthoudt Sheeran waar hij het voor doet. Ervaring vereist uren maken; de werkethiek kreeg hij mee van zijn vader. Die liet hem eens een krantenartikel zien waarin stond dat James Morrison tweehonderd gigs in een jaar had gedaan. En dus doet Ed er 312 in 2009. Zelfs de schoolbanken schuwt hij zijn eerste jaren in Londen niet: tijdens een cursus van ‘creative college’ Access To Music voedt hij zijn aangeboren gevoel voor marketing en branding.

Er begint iets te knagen. Ed draait al een paar jaar rond in hetzelfde cirkeltje en wil een platencontract. De labels laten hem vooralsnog links liggen, dus besluit hij een plan uit te stippelen dat hem uiteindelijk een deal moet bezorgen: vijf goed getimede EPs met ieder hun eigen invalshoek. Via ATM is hij in contact gekomen met songwriter Jake Gosling, die het in Ed ziet zitten en de platen zal produceren. Elke release stookt het vuurtje rond Sheeran, online aangewakkerd via zijn groeiende fanbase, verder op. De live-uitvoering met loop pedal van You Need Me, I Don’t Need You voor SB.TV begint een eigen leven te leiden, maar de bosbrand slaat pas goed uit als hij out of the blue voor een maand naar LA gaat, ter plekke meer dan twintig optredens regelt en via via in de radioshow van Jamie Foxx belandt.

Bij terugkomst neemt manager Stuart Camp de euforische Ed onder zijn hoede en biedt hem zijn bank aan. Het begint te lopen. Zijn muziek klimt in iTunes en rapper Example, onder de indruk van de SB.TV-video, vraagt Ed als voorprogramma. De echte klapper moet dan nog komen in de vorm van de EP No. 5 Collaborations Project, waarop hij samenwerkt met zijn grimehelden, waaronder Wiley, JME en Ghetts. Door de support van celebrities met een groot Twitter-bereik, van voetballer Rio Ferdinand tot Tom ‘Draco Malfoy’ Felton, schiet stap vijf van zijn masterplan in no time naar de eerste plaats op iTunes. ‘Een gast van een van de grote labels vertelde me dat hij ervan baalde dat ze me twee jaar geleden niet getekend hebben toen ze de kans hadden’, zegt Ed tegen The Sun. ‘Nu teken ik bij Atlantic.’

Missie geslaagd, zou je zeggen. Zeker omdat zijn met de dag groeiende fanschare alles wat hun roodharige held uitbrengt onthaalt als een gift van God zelf. Sheeran en Gosling willen niet met een gelikte studioplaat komen, maar dichtbij het lo-fi gevoel van de EPs blijven. Eind april 2011 is Ed te gast bij Later With Jools Holland, waar hij The A Team speelt. Als dat nummer twee maanden later als single verschijnt, is zijn eerste van vele wereldhits een feit. Bij het kiezen van een albumtitel komt Eds praktische, berekenende aard weer om de hoek kijken. Ja, + is een ‘positief’ symbool, maar belangrijker: je kunt het niet googelen en dus is het album lastig te vinden via torrentsites. ‘Als ze je op tv zien denken mensen meteen dat je miljonair bent,’ verklaart Ed in een interview, ‘maar muzikanten verdienen tegenwoordig niet zo veel.’ Dat er uitzonderingen zijn zal hij niet veel later hoogstpersoonlijk bewijzen.

×: GAAT HEEN EN VERMENIGVULDIGT UW SUCCES

‘You can’t fake talent and work ethic just to make it quick’ – uit Take It Back

Als ik Ed interview in september 2011, een week na de release van zijn debuut, zit er een zelfverzekerde maar saaie gesprekspartner tegenover me. Elke vraag lijkt hem te irriteren. Hij draait zijn riedeltje af. Achteraf gezien zijn de antwoorden veelzeggend en moet ik constateren dat hij sindsdien weinig veranderd is. ‘Als ik al iets mis, is het thuis zijn met mijn vrienden.’ Zijn ultieme vorm van erkenning: ‘Muziek maken waarvan mensen denken dat het over hen gaat.’ Daarvoor put hij uit eigen ervaring, een vat vol inspiratie dat nooit opdroogt. ‘Ik schrijf vanuit mezelf, zet mijn gedachten en gevoelens op papier. Het feit dat mensen zich daarmee verbonden voelen is iets positiefs, maar niet de reden waarom ik liedjes schrijf.’

…

Lees de rest van dit epos hiero op Blendle.